Pies to nie tylko przyjaciel, ale też istota, za którą ponosimy odpowiedzialność. Przeczytaj, jakie są twoje obowiązki jako właściciela czworonoga… - Bieżące informacje - Komenda Miejska Policji we Wrocławiu

Po pierwsze: za posiadane zwierzę odpowiada jego właściciel. Zgodnie z art.9 Ustawy o ochronie zwierząt: „Kto utrzymuje zwierzę domowe, ma obowiązek zapewnić mu pomieszczenie chroniące je przed zimnem, upałami i opadami atmosferycznymi, z dostępem do światła dziennego, umożliwiające swobodną zmianę pozycji ciała, odpowiednią karmę i stały dostęp do wody”.

Dlatego trzymanie psa w ciemnym i zamkniętym kojcu może być uznane za znęcanie się nad zwierzęciem, tak samo jak niezapewnienie mu dachu nad głową i odpowiedniego zabezpieczenia przez niską lub wysoką temperaturą. Nie ma co ukrywać, że większość czworonogów najlepiej czuje się na otwartej przestrzeni i do tego w towarzystwie człowieka. Pozostawienie psa samego i niesocjalizowanie go może wpłynąć na jego rozwój, a także rodzić agresję.

Również wspomniany art. 9 wspomina o trzymaniu psa na tzw. łańcuchu: „Zabrania się trzymania zwierząt domowych na uwięzi w sposób stały dłużej niż 12 godzin w ciągu doby lub powodujący u nich uszkodzenie ciała lub cierpienie oraz niezapewniający możliwości niezbędnego ruchu. Długość uwięzi nie może być krótsza niż 3 m.” Jeśli jednak jest to możliwe, powinno się ograniczać izolowanie psa. Trzymanie go w zamknięciu też może skutkować zwiększoną agresją naszego czworonoga.

Ważny jest również art. 35 tejże Ustawy, który penalizuje wszelkie formy znęcania się nad zwierzętami:

1.Kto zabija, uśmierca zwierzę albo dokonuje uboju zwierzęcia z naruszeniem przepisów […]podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

1a. Tej samej karze podlega ten, kto znęca się nad zwierzęciem.

Jednym z najważniejszych aktów prawnych, które każdy właściciel psa powinien znać jest Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie Wrocławia. Poniżej zamieszczamy fragment dotyczący właśnie zwierząt domowych:

§ 26. 1. Osoba utrzymująca zwierzę domowe zobowiązana jest utrzymywać je w taki sposób, aby nie stwarzać zagrożenia i uciążliwości dla ludzi.

2. Osoba  utrzymująca zwierzę domowe, w szczególności mogące stanowić  zagrożenie  lub  uciążliwość  dla  ludzi,  powinna  zapewnić  utrzymanie  zwierzęcia  w  sposób  zapobiegający  jego  wydostaniu  się  poza  teren nieruchomości, na której jest utrzymywane.

3. Osoba  utrzymująca zwierzę domowe zobowiązana jest zapewnić pełny  nadzór nad zwierzęciem.

4. Na terenach przeznaczonych  do użytku publicznego zwierzę domowe może przebywać  wyłącznie pod nadzorem osoby, która jest zdolna do sprawowania pełnej kontroli nad zachowaniem się zwierzęcia.

5. Na terenach  przeznaczonych do użytku publicznego psy należy prowadzić na smyczy, zaś psy należące do ras uznawanych za agresywne oraz psy, które  zachowują się agresywnie w stosunku do ludzi i innych zwierząt, należy prowadzić na smyczy i w kagańcu.

6. Zwolnienie psa ze smyczy na terenach przeznaczonych do użytku publicznego jest dozwolone:

1) na terenie ogrodzonych wybiegów dla psów;

2) w miejscach mało uczęszczanych przez ludzi pod warunkiem, że osoba z którą przebywa pies ma możliwość sprawowania nad  nim pełnej kontroli, a w przypadku psa należącego do rasy uznawanej za agresywną oraz psa zachowującego się agresywnie w stosunku  do  ludzi i innych zwierząt pies ma założony kaganiec.

§ 27. Osoba  utrzymująca  zwierzę  agresywne,  w tym agresywnego psa, zobowiązana jest wyposażyć  nieruchomość,  na  której  zwierzę  jest utrzymywane, przy każdym wejściu na teren nieruchomości, w:

1) urządzenie służące do przywołania właściciela nieruchomości;

2) widoczną tabliczkę ostrzegawczą, z czytelną informacją o utrzymywaniu zwierzęcia agresywnego,   w tym psa agresywnego na terenie nieruchomości.

§ 28. 1. Osoba, z którą przebywa zwierzę na terenach przeznaczonych do użytku publicznego,  w szczególności takich  jak drogi, chodniki, podwórka, parki i inne tereny zieleni, zobowiązana jest do niezwłocznego usunięcia zanieczyszczeń pozostawionych przez zwierzę.

2. Odchody zwierząt należy umieszczać w koszach ulicznych, w  pojemnikach na niesegregowane  (zmieszane)odpady komunalne, lub w specjalnie do tego celu przeznaczonych pojemnikach.

3. Obowiązki określone w ust. 1-2 nie dotyczą osób korzystających z pomocy psów asystujących.

Jak widać, przepisy bardzo dokładnie precyzują obowiązki posiadaczy pupili i zawierają nawet tak szczegółowe informacje jak te, do którego rodzaju odpadów należy wyrzucać psie odchody. Wymieniony powyżej akt prawny wspomina m.in. o tym, że pies powinien być prowadzony na smyczy, a nawet mieć założony kaganiec, jeśli jest to pies rasy niebezpiecznej. O tym mówi także Kodeks wykroczeń:

Art.  77.  Niezachowanie ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia

§  1. Kto nie zachowuje zwykłych lub nakazanych środków ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia, podlega karze ograniczenia wolności, grzywny do 1000 złotych albo karze nagany.

§  2. Kto dopuszcza się czynu określonego w § 1 przy trzymaniu zwierzęcia, które swoim zachowaniem stwarza niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia człowieka, podlega karze ograniczenia wolności, grzywny albo karze nagany.

Psy w miejscach publicznych muszą być zawsze pod opieką człowieka i być wyprowadzane na smyczy, nawet jeśli właściciel zna psychikę swojego podopiecznego i potrafi wymóc na nim bezwzględne posłuszeństwo. To tylko zwierzę i nigdy nie można do końca przewidzieć, jak w danej sytuacji się zachować. W przeciwnym przypadku właściciel musi liczyć się z mandatem w wysokości nawet 500 złotych. Warto podkreślić, że chodzi o sam fakt stworzenia niebezpieczeństwa, kara grozi nawet wtedy, gdy zwierzę nikogo nie zaatakuje. Ustawodawca nie wskazał w przepisie na niebezpieczne gatunki, lecz na samo "niebezpieczne zachowanie", co jest pojęciem bardzo pojemnym. O zwierzętach wspominają także kolejne artykuły tego Kodeksu:

Art.  78.  Drażnienie lub płoszenie zwierzęcia

Kto przez drażnienie lub płoszenie doprowadza zwierzę do tego, że staje się niebezpieczne, podlega karze ograniczenia wolności, grzywny do 1000 złotych albo karze nagany.

Art.  145.  Zaśmiecanie miejsc publicznych

Kto zanieczyszcza lub zaśmieca miejsca dostępne dla publiczności, a w szczególności drogę, ulicę, plac, ogród, trawnik lub zieleniec, podlega karze grzywny do 500 złotych albo karze nagany.

Gdy jednak nie zapanujemy nad swoim czworonogiem, wówczas oprócz konsekwencji prawnych, mogą nas dosięgnąć również te finansowe. Wszelkie szkody spowodowane przez naszego psa musimy pokryć my, jako właściciele. Wspomina o tym Kodeks cywilny:

Art.  431.  Szkoda wyrządzona przez zwierzęta

§  1. Kto zwierzę chowa albo się nim posługuje, obowiązany jest do naprawienia wyrządzonej przez nie szkody niezależnie od tego, czy było pod jego nadzorem, czy też zabłąkało się lub uciekło, chyba że ani on, ani osoba, za którą ponosi odpowiedzialność, nie ponoszą winy.

§  2. Chociażby osoba, która zwierzę chowa lub się nim posługuje, nie była odpowiedzialna według przepisów paragrafu poprzedzającego, poszkodowany może od niej żądać całkowitego lub częściowego naprawienia szkody, jeżeli z okoliczności, a zwłaszcza z porównania stanu majątkowego poszkodowanego i tej osoby, wynika, że wymagają tego zasady współżycia społecznego.

Warto więc oprócz zachowywania ostrożności i pilnowania swojego czworonoga zainwestować w odpowiednie ubezpieczenie

Kolejne obowiązki jakie posiada właściciel psa zawarte są Ustawie o Ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt:

• Psy powyżej 3. miesiąca życia na obszarze całego kraju oraz lisy wolno żyjące na obszarach określonych przez ministra właściwego do spraw rolnictwa podlegają obowiązkowemu ochronnemu szczepieniu przeciwko wściekliźnie (art. 56 ust 1).
• Posiadacze psów są obowiązani zaszczepić psy przeciwko wściekliźnie w terminie 30 dni od dnia ukończenia przez psa 3 miesiąca życia, a następnie nie rzadziej niż co 12 miesięcy od dnia ostatniego szczepienia (art. 56 ust. 2). Psy poddane szczepieniu podlegają wpisowi do rejestru prowadzonego przez lekarzy weterynarii.
• Po przeprowadzeniu szczepienia posiadaczowi psa wydaje się zaświadczenie lub dokonuje się wpisu w paszporcie (art. 56 ust. 4).
• Kto uchyla się od obowiązku ochronnego szczepienia psów przeciwko wściekliźnie, a w przypadku wprowadzenia obowiązku ochronnego szczepienia kotów przeciwko wściekliźnie – od tego obowiązku, podlega karze grzywny (art. 85 ust 1a)

Dlatego polecamy, aby raz jeszcze zapoznać się z aktami prawnymi i przede wszystkim stosować się do nich. W przeciwnym wypadku, wobec nieodpowiedzialnych osób zostaną wyciągnięte poważne konsekwencje prawne. Pamiętajmy, że nasz najwierniejszy przyjaciel może nam sprawić niemałe kłopoty, dlatego warto stosować się do zasad, które mogą nas uchronić przed ewentualnymi problemami.

sierżant sztabowy Krzysztof Marcjan

Komenda Miejska Policji we Wrocławiu